مزایای لوله جدار چاه چیست؟

اصلی‌ترین مزیت لوله جدار چاهی، مقاومت در برابر رطوبت، عدم فرسایش و زنگ‌زدگی است. البته این لوله فقط در جدار چاه به کار نمی‌رود و برای جدا کردن طبقات مختلف در مخازن صنعتی نیز از آن استفاده می‌شود. سایر مزایای لوله جدار چاه را در ادامه می‌بینید:

به حداقل رساندن هزینه لایروبی چاه

محافظت از ابزار درون‌چاهی مانند لوله مغزی

جلوگیری از نفوذ سیالات و اجرام به داخل چاه

مشخصات فنی لوله جدار چاه

بهترین لوله هایی که به عنوان جدار چاه از آن ها یاد می شود هم می تواند از جنس فولاد باشد و هم پلیمر. از جمله لوله هایی که بعنوان لوله چاه عمیق استفاده می شوند شامل لوله فولادی بدون درز یا مانیسمان، لوله درزمستقیم، لوله اسپیرال و لوله های پلیمری همچون PVC می باشد. این لوله چاه عمیق، به وسیله اتصالات پیچی یا از طریق اتصالات نر و مادگی به یکدیگر متصل می شوند. استفاده از لوله جدار چاه فولادی از دیرباز تاکنون مورد توجه کشاورزان و صنایع بوده است.

با توجه به اینکه قیمت لوله فولادی بدون درز بالاتر از لوله فولادی درزدار می باشد در نتیجه انتخاب این نوع از لوله برای جدار چاه مقرون به صرفه نمی باشد و اکثرا از لوله های فولادی درز مستقیم و یا لوله PVC برای این کار استفاده می کنند. هر چه ضخامت لوله جدار چاه بیشتر باشد، استحکام آن بیشتر می شود و در نتیجه در مقابل عوامل خارجی همچون زمین لرزه و یا نشست زمین مقاومت بیشتری از خود نشان می دهند.

لوله جدار چاه

جهت استفاده از آب های زیر زمینی در داخل چاه روی دیواره لوله، شیار هایی با اندازه و سایز مشخص به دو صورت دستی و دستگاهی (ماشینی) ایجاد می کنند. در روش دستی شیار ها توسط دستگاه هوا برش ایجاد می شوند و دقت لازم را ندارند اما در روش دستگاهی می توان از نقشه و استاندارد های خاص مربوط به آن برای ایجاد شیار های دقیق و منظم استفاده کرد. بنابراین تنها تفاوت آنها تمیزی و منظم بودن شیار دستگاهی می باشد ولی از نظر عملکردی تفاوتی با یکدیگر ندارند.

انواع لوله جدار چاه

لوله جدار چاهی از نظر جنس ماده به دو بخش زیر تقسیم می شود:

لوله جدار چاه فولادی

لوله جدار چاه PVC

روش تولید لوله جدار چاه فولادی

روش اول: از طریق میان تهی کردن شمش توپر فلزی می باشد. در این روش لوله بدون هیچ گونه درزی تولید می شود.

روش دوم: با خمکاری و استوانه ای کردن ورق فولادی برش خورده در دستگاه و سپس جوشکاری درز دو ورق تولید می شود.

روش سوم: توسط رول ورق فولادی و مارپیچی کردن آن در دستگاه و سپس جوشکاری به صورت اسپیرال می باشد.

روش تولید لوله جدار چاه PVC

لوله جدار چاه PVC از پودر پلیمری خام در قالب اکستروژن با سطح مقطع استوانه ای شکل و با گرما و فشار تولید می شود.

مزایای لوله جدار چاه PVC

وزن سبک

مقاومت در برابر خوردگی

حمل و نصب آسان

قیمت مناسب

طول عمر بالا

عدم ایجاد آلودگی

مقاوم در برابر مواد اسیدی و بازی و نمک ها

کنترل بخش های کم فشار و پر فشار چاه

لوله مانیسمان چگونه تولید می‌شود؟

همان‌طور که در بالا ذکر شد برای تولید لوله مانیسمان بدون درز روش‌های مختلفی وجود دارد. به طور کلی تولید یک لوله بدون درز نیازمند فرآیندی است که در آن شمش فولادی که عموما به هدف کاهش هزینه‌ها به صورت گرد است، تبدیل به لوله شود. در رایج‌ترین روشی که برای تولید لوله بدون درز وجود دارد، یعنی روش سنبه‌کاری چرخشی، فرآیند تولید لوله مانیسمان شامل مراحل زیر است:

برش: در ابتدا شمش فولادی بنا به درخواست مشتری به ابعاد مورد تقاضا برش داده می‌شود.

مرحله حرارت‌دهی: در این مرحله توسط کوره قوسی که از سوخت گاز بهره می‌برد به شمش تا مرحله گداختن حرارت داده می‌شود.

دستگاه لخ پرس: با استفاده از این دستگاه شمش از مرکز سوراخ می‌شود.

دستگاه النگیتور: سطح مقطع شمش توسط این دستگاه گرد می‌شود.

مرحله شلیک سنبه: در این مرحله سنبه‌ای به طول 12 متر داخل شمش فولادی شلیک می‌شود.

تاب‌گیری: در صورتی که در لوله تاب وجود داشته باشد در این مرحله از بین می‌رود و صاف و یکدست می‌شود.

جدا کردن سنبه: سنبه از داخل لوله جدا می‌شود.

کروی‌سازی: در این مرحله، سر و ته لوله که تیز و برنده است به حالت گرد درمی‌آید.

کشش: لوله با اندازه‌های مختلف تا 24 متر کشیده می‌شود.

سرد کردن: لوله به کمک آب و با فرآیندی خاص خنک می‌شود.

آزمایش: لوله تست مورد تست آزمایشگاهی قرار می‌گیرد تا در صورت وجود عیب از بقیه لوله‌ها جدا شود.

پولیش‌کاری: لوله به وسیله روغن مخصوص برای جلوگیری از خوردگی پولیش می‌شود.

بسته‌بندی: لوله‌ها معمولا به شکل شش ضلعی و با تسمه بسته‌بندی و آماده بارگیری می‌شوند.

لوله مانیسمان چیست؟

لوله مانیسمان که با نام های بدون درز نیز شناخته می شوند و در اصطلاح علمی به آنها سیمی لس گفته می شود، از طریق سوراخ کردن شمش فولادی استوانه ای تولید می شوند.

لوله های مانیسمان به آن دسته از لوله های فولادی گفته می شود که در فرآیند تولید آنها از مقاطع فولادی به شکل شمش و از طریق حرارت و کشش و غلطک و عبور از زره و همچنین نیروهای گریز از مرکز استفاده می گردد که به لحاظ مواد اولیه سازنده آن، کیفیت بهتر، یکنواختی بیشتر و نیز عدم جوش و آسیب پذیری و تحمل فشار بیشتر، در صنایع مختلف مورد استفاده بیشتری قرار می گیرند.

روش های تولید لوله مانیسمان

برای ساخت لوله مانیسمان سه روش وجود دارد.

سنبه کاری چرخشی

در این روش شمش را حرارت میدهند تا گرم شود. سپس به کمک یک سنبه (Mandrel) داخل آن ها را خالی می کنند. پس از رفع نواقص، لوله های تولید شده را به اندازه دلخواه برش میزنند. بیلت (شمش حرارت دیده) را به کمک کشش و نورد تولید می کنند. لوله هایی که با این روش تولید می شوند ضخیم و بلند هستند

 تنظیم ضخامت لوله

ضخامت لوله مانیسمان در حال تولید با کمک روش نورد کردن کاهش داده می شود. این کار به دو شیوه انجام می شود. در روش اول از ماندرل داخلی و در روش دوم از غلتک پیلگر در کنار ماندرل داخلی استفاده می شود. به این فرایند نورد کردن میگویند.

 نورد کردن به کمک غلتک پیلگر (Pilger Mill)

این روش نورد کردن به این صورت است که غلتک پیلگر در کنار ماندرل داخلی هر دو با هم ضخامت لوله را تنظیم می کنند. لوله ای که ماندرل در داخل آن قرار دارد را روی صفحه ای قرار خواهند داد که یک حرکت رفت و برگشت غلتک را در آن حرکت میدهد. این نوع از غلتک ها شکل خاصی دارند و به طور مداوم در حرکتند. با عقب رفتن غلتک ها لوله ها در مسیر به جلو حرکت می کنند و میچرخند و سپس غلطک باز میگردد، تکرار این کار قطر لوله را کاهش میدهد.

ریخته گری به کمک نیروی گریز از مرکز

 این روش تولید به این صورت است که مواد مذاب را داخل قالب های استوانه ای شکل میریزند و سپس آن را با سرعت بسیار زیاد به چرخش در می آورند. این روش معمولا برای تولید لوله های کوتاه و ضخیم کاربرد دارد

ریخته گری پاششی

یکی از روشهای تولید لوله های بدون درز روش ریختگری پاششی است. به طور کلی از این روش بسیار کم استفاده می شود. اما در اینجا ما آن را ذکر می کنیم. برای تولید لوله در این روش، مواد مذاب را داخل محفظه ای میریزند. داخل محفظه را از گاز نیتروژن پر می کنند. سپس در حالیکه لوله میچرخد، یک نازل نیتروژن را روی میله میپاشد. قطر داخلی لولۀ تولیدی با قطر این میله برابر است. مواد مذاب به داخل پاشیده می شود و با کنترل مقدار آن میتوان ضخامت لوله را تنظیم کرد.

کاربرد لوله مانیسمان

از این لوله ها در مصارف و کارهای تاسیساتی استفاده می شود. لوله مانیسمان در منابع لوله های گازپالایشگاه ها, کارخانجات پتروشیمی و بسیاری ازصنایع کاربرد فراوان دارد.

حداکثر قطر لوله مانیسمان موجود در بازار ۲۴ اینچ است که بسته به فشار و نوع سیال دارای ضخامت های مختلفی می باشد. البته این نوع لوله قطرهای بالاتری نیز دارد که همۀ آنها استانداردهای بین المللی را نیز دریافت کرده اند و برای امور فنی مناسب اند اما ساخت لوله بدون درز در اندازه های بزرگ بسیار مشکل و هزینه بر است و برای سایزهای بالاتر از آن از لوله های درز مخفی استفاده می شود.

اگرچه با رشد تکنولوژی این کار نیز ساده تر می شود، به عنوان مثال کشور آمریکا موفق شده لوله مانیسمان با قطر ۴۲ اینچ نیز تولید کند. چند شرکت چینی نیز این فناوری را از آنها گرفته اند و امکان سفارش و خرید انها توسط شرکت پترو کاسپین فراهم می باشد.